XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
Noizbait, hamaika hilabeteren ondoren, Mexiko jo ahal izan zuten.
Ameriketan eman zuen Monzonek bigarren mundu gerra, dekoratzaile-lanetan.
Han idatzi zuen gerraondoan argitaratu zen lehen euskal liburua, izen adierazgarri honekin, Urrundik.
Eta mamia ere halakoa izaki; herriminaren emaitza da, osorik, Telesforo Monzonen lehen liburua, Tropikotik poemak erakusten duen moduan:
Neri zer ajola,
neguan eguzki ta bero ta lora?
Nere mendi busti
lañuaz yantzita, nai nituzke ikusi!
Nik ez artzen poza
neguan, ez badet euri ta aize t'otza...
mendietan elur,
auzoraño otsoa yetxiko dan bildur,
ta bideetan loia,
baserritik kalera naguan banoia...
Zugaitzak, osto-utsik,
ez al du, bidean, aitonaren antzik?
Ene Negu maite...!
zure magalera nik igesi arte,
eguzki onen min
Bigarren mundu gerra amaitutakoan Amerika utzi eta Parisa dator aurrena Monzon, hurrena Donibane-Lohizunera.
Hogeita hamar urte luze emanen ditu Mende Berri etxean.
Aristokrataren makila, baserritarraren txapela